meteovista

Hoe droog moet het zijn voor een bosbrand?

19 mei 2025, 16:08

Bosbranden
De eerste bosbrand van het seizoen in Frankrijk is een feit. Foto: Guillaume Horcajuelo

Klimaatverandering zorgt voor extremer weer. Hierdoor zullen de perioden van droogte langer duren. Dit maakt dat bosbranden waarschijnlijker zijn om te ontstaan in de toekomst. Hoe droog moet het zijn, wil een bosbrand ontstaan?

Wat zijn de meest voorkomende oorzaken van bosbranden?

Belangrijk om te weten is dat droogte op zichzelf geen oorzaak is van bosbranden, maar het vergroot wel de kans. Er is een ontsteking nodig; een vonk die het vuur start. Veruit de meeste bosbranden worden veroorzaakt door menselijke activiteit. Denk hierbij aan brandende sigarettenresten, smeulende kampvuren, rondslingerend glas, maar ook hete auto-uitlaten in het hoge gras. Een natuurlijke oorzaak van bosbranden is bijvoorbeeld een blikseminslag.

Klik hier voor meer nieuws rondom bosbranden.

Maakt het uit waar een bosbrand ontstaat?

De kans op bosbranden verschilt sterk per plaats. Een van de belangrijkste factoren die dit bepalen is de bodemsoort. Zo zijn zandgronden meer vatbaar voor bosbranden dan bijvoorbeeld klei. Zand kan maar moeilijk water vasthouden, waardoor planten op deze gronden tijdens een periode van droogte snel uitdrogen. Hiermee is de kans op bosbranden een stuk hoger.

Ook de hoeveelheid brandstof speelt een rol. Als er veel dode, uitgedroogde plantenresten of hout op de bosgrond ligt, kan een bosbrand sneller ontstaan en zich sneller verspreiden.

Zijn er nog andere factoren van invloed op bosbranden?

Naast droogte zijn er ook andere weersfactoren die ervoor zorgen dat bosbranden snel kunnen ontstaan en zich kunnen uitbreiden. Een van de belangrijkste is de windkracht. De natuur droogt bij een hoge windkracht sneller uit, waardoor bosbranden sneller kunnen ontstaan. Ook kan een bosbrand zich sneller uitbreiden. De windrichting bepaalt welke kant een bosbrand op 'beweegt'.

Ook de bewolking en luchtvochtigheid spelen een rol. Veel bewolking en een hoge luchtvochtigheid zorgen ervoor dat de natuur minder snel uitdroogt en bosbranden het moeilijker krijgen.

Regen kan helpen bij het blussen van een bosbrand. Kleine regenbuien zullen bij grote bosbranden weinig effect hebben. Alleen grootschalige en aanhoudende regen heeft dan effect.

Bosbranden door hitte en droogte rond Middellandse Zeegebied. Foto: Adobe Stock / ververidis
Bosbranden door hitte en droogte rond Middellandse Zeegebied. Foto: Adobe Stock / ververidis

In welk jaargetij is de kans op bosbranden het hoogst?

De kans dat een bosbrand uitbreekt hangt sterk af van het seizoen. Het moment in het jaar waarop het neerslagtekort piekt, ligt meestal aan het einde van de zomer of het begin van de herfst. Op het moment dat het neerslagtekort, en daarmee ook de droogte, op een hoogtepunt is, neemt de kans op bosbranden toe.

Een ander moment waarop veel bosbranden voorkomen is aan het einde van de winter en het begin van het voorjaar. Het lijkt een gek moment, aangezien we in de winter meestal een neerslagoverschot hebben. De bosbranden ontstaan op dat moment door de vele dode planten die de winter niet hebben overleefd. Deze dode plantenresten drogen na verloop van tijd uit, wat voor veel brandstof voor de bosbrand zorgt. Hierdoor kan een bosbrand snel om zich heen grijpen.

Bosbranden kunnen het hele jaar door ontstaan, maar de kans hierop is dus een stuk groter naarmate het droger wordt. Het weer op het moment, en met name de wind, bepaalt hoe heftig en bedreigend een bosbrand kan worden.

Tom Seijsener
Door Tom Seijsener

Assistent-Meteoroloog

Weernieuws-onderwerpen

Kies een onderwerp om meer te weten te komen over het weer…

Nieuwsoverzicht