September, de eerste meteorologische herfstmaand, kan nog regelmatig voor mooi nazomerweer zorgen, maar soms slaat guur herfstweer ook gelijk toe. In dit artikel lees je wat je normaal gesproken van het septemberweer kunt verwachten en welke extremen mogelijk zijn.
De gemiddelde temperatuur in september in Ukkel is 15,2 graden. Overdag is het 19,5 graden en tijdens de nachten 11,3 graden. In Belgisch Limburg is het overdag nog ruim 20 graden en ook in Vlaanderen is het nog een graad of 20 gemiddeld, maar in Hoog-België is het al afgekoeld naar ruim 17 graden.
De warmste septembermaand in Ukkel was 2023 met 18,8 graden. In 2006 was het gemiddeld 18,4 graden. In 1999 en in 1949 was het gemiddeld 17,7 graden. De koudste dateert van 1912 toen het slechts 10,7 graden was. In 1952 was het gemiddeld 11,2 graden.
Warme, zomerse en tropische dagen
In Ukkel komt het in september nog tot twaalf warme dagen met een maximumtemperatuur van 20 graden en meer. Op gemiddeld twee dagen is het nog zomers warm met 25 graden en meer en soms is het nog tropisch warm met temperaturen boven 30 graden.
De warmste septemberdag in Ukkel was 4 september 1929 met 34,9 graden. Vooral in de eerste tien dagen van de maand zijn tropische temperaturen van 30 graden en meer nog mogelijk. Ook in de periode 11 tot en met 20 september kan het soms nog tropisch warm zijn. Op 13 september 2016 werd het in Ukkel 31,2 graden. Ook in de laatste fase van september kan het lokaal nog tropisch warm worden. Op 21 september 2003 werd het in Malèves-Sainte-Marie-Wastines 30,4 graden.
Soms al vorst mogelijk
De temperaturen kunnen in deze maand soms ook al dalen tot onder het vriespunt. In Ukkel nog niet, want ook gemiddeld gezien komt het niet tot vorst. In de rest van het land is het wel eens tot vorst gekomen. Op 16 september 1971 was het in Kleine-Brogel -3,2 graden en in Rochefort daalde temperatuur naar -4,3 graden. Op 25 september 2003 daalde temperatuur in Neidingen naar -3,2 graden. Die maand werden zelfs vijf vorstdagen genoteerd.
Zeer lage middagtemperaturen kunnen ook al voorkomen. Op 27 september 1936 werd het niet warmer dan 4,4 graden op Baraque Michel.
65 mm op gemiddeld 14 dagen
September is een duidelijk drogere maand dan augustus en dat komt vooral doordat er in augustus meer regen valt in korte tijd. In Ukkel valt gemiddeld 65 mm en deze neerslag valt op 14 dagen. Op minstens 10 dagen valt meer dan 1 mm en op gemiddeld 2 septemberdagen zit meer dan 10 mm in de regenmeter. In Hoog-België valt doorgaans de meeste neerslag en bedraagt de gemiddelde hoeveelheid neerslag 90-120 mm. Elders valt 50-80 mm.
De droogste septembermaand in Ukkel was in 1895. Er viel toen slechts 2 mm op drie dagen. Het natst was het in 2001 met maar liefst in Ukkel 199 mm. Ook in 1984 viel 199 mm.
Op 19 september 1952 viel in de Hoge Venen sneeuw, maar de vroegste sneeuwval werd gemeten op 4 september 1925 op de Baraque Michel.
Minder vaak onweer
Gemiddeld komt het in september tot acht dagen waarop het tot onweer komt. De dagelijkse neerslagsommen kunnen, vanwege onweersbuien, hoog zijn in september. Op 1 september 1987 viel er in Stavelot bijna 100 mm in minder dan drie uur tijd. Ook op 13 en 14 september 1998 werden op veel plaatsen etmaalsommen van meer dan 100 mm genoteerd. In Wijnegem viel zelfs 147 mm. In Hives viel op 10 september 2005 in totaal 144 mm en ook in Geraardsbergen viel 144 mm, maar dan op 22 september 1949.
Ruim 5 uur zon per dag
De zon schijnt in Ukkel gemiddeld 154 uur. Dat komt neer op ruim 5 zonuren per dag. De veruit zonnigste septembermaand was in 1959. De zon scheen maar liefst 299 uur en dat is zonniger dan een gebruikelijk zomermaand. Op ruime afstand staat 1928 met 246 zonuren.
De somberste september was in 2001 met slechts 65 zonuren. In 1984 scheen de zon 69 uur en in 1950 maximaal 79 uur.
Meer Klimaat-nieuws